Slimme meter

Een slimme meter is een elektriciteitsmeter dat is uitgerust met een slimme module en een datapoort. Hierdoor zijn de metergegevens en meterstanden op afstand uit te lezen om zo eenvoudig en actueel inzicht te krijgen in je energieverbruik. Meer dan 95% van de Nederlandse huishoudens heeft inmiddels een slimme meter. Alle prijzen en kosten genoemd in dit artikel hebben peildatum 1 januari 2025.

Slimme meter uitlezen door energieleverancier

Als je de energieleverancier toestemming geeft om je slimme meter uit te lezen, dan doet hij dit via de virtuele P4-poort. Je krijgt van de energieleverancier dan toegang tot een app om zo je energieverbruik bij te houden. Als er geen data binnenkomt op de app, meld je dan altijd bij de energieleverancier. Deze moet het probleem zelf melden bij de netbeheerder. Zonder toestemming mag de energieleverancier jouw meter niet uitlezen.

Uitlezing door netbeheerder

Ook de netbeheerder mag de slimme meter niet zonder jouw toestemming op afstand uitlezen. Als eigenaar van de meter heeft de netbeheerder wel altijd toegang tot de meter om deze te voorzien van de nodige software- en beveiligingsupdates. Je kunt de toestemming voor het uitlezen op elk gewenst moment weer intrekken. Dit heeft geen invloed op het gebruik van de P1-poort, maar zorgt er wel voor dat je zelf de meterstanden aan de energieleverancier moet doorgeven voor jaarafrekening.

De slimme meter zelf uitlezen

Via de P1-datapoort kun je eenvoudig zelf de slimme meter uitlezen. Op de P1-poort sluit je een energieverbruiksmanager aan die de gegevens uit de meter haalt en verstuurd naar de bijbehorende app op je smartphone. De P1-datapoort is standaard geactiveerd en dus altijd klaar voor gebruik. De locatie van de P1-poort wordt aangegeven op de meter zelf of vind je in de handleiding van de meter.

Energieverbruiksmanager aansluiten

Het aansluiten van een energieverbruiksmanager op de P1-datapoort is kwestie van plug & play. De meeste slimme meters hebben een RJ11-aansluiting en vanaf softwareversie DSMR 4.0. wordt de energieverbruiksmanager gevoed door de P1-poort. Als je meerdere energieverbruiksmanagers op de P1-poort wilt aansluiten, kun je een P1-splitter gebruiken. Let wel op dat beide verbruiksmanagers dan niet altijd voldoende voeding vanuit de P1-poort krijgen. In dat geval moet je zorgen dat één van de energieverbruiksmanagers extern wordt gevoed. Hieronder vind je een overzicht met energieverbruiksmanagers die compatible zijn met de slimme meter.

Slim laden met de slimme meter

Voor het slim laden van je elektrische auto heb je naast een slimme laadpaal ook een slimme meter nodig met softwareversie 5.0 of hoger. De meter zorgt er samen met de slimme laadpaal voor dat de elektrische auto altijd maximaal gebruik maakt van de beschikbare capaciteit én voorkomt overbelasting. Deze manier van het opladen van de elektrische auto wordt ook wel load balancing genoemd. Meer over slim laden

Teruglevering registreren

De nieuwste slimme meters zijn geschikt voor het registreren van de teruglevering van je zonnepanelen en hebben 4 telwerken, waarvan 2 voor het registreren van het energieverbruik en 2 voor de teruglevering. Een slimme meter kan nooit de opgewekte energie van je zonnepanelen zien, deze vindt je alleen op de (app van de) omvormer. Slimme meters houden altijd rekening met het hoog- en laagtarief, maar je bepaalt zelf met de energieleverancier of het energieverbruik ook zo wordt afgerekend. Bij enkeltarief telt de energieleverancier de meterstanden bij elkaar op.

Veiligheid van slimme meters

Slimme meters bevatten interessante informatie voor hackers, maar zijn zeer goed beveiligd. De netbeheerder voert hiervoor regelmatig beveiligingsupdates uit en zorgt ervoor dat hackers zo buiten de deur blijven. Zorg er ook voor dat je eigen netwerk in huis veilig is met een firewall of antivirusprogramma. Tot nu toe zijn er in Nederland nog geen meldingen bekend van gehackte slimme meters.

Waar kan ik een slimme meter aanvragen?

Slimme meters vraag je aan bij de netbeheerder. De kosten hangen af van de volgende situaties:

Alle slimme meters op een rij

Niet-slimme digitale meters

Een niet-slimme meter komt in vele varianten voor en is meestal geschikt voor het registreren van teruglevering. Ook biedt deze meter in de meeste gevallen inzicht in je energieverbruik.

Inzicht energieverbruik met een niet-slimme meter

Ook met niet-slimme meter kun je gewoon inzicht krijgen in je energieverbruik als deze voorzien is van een pulse-uitgang. Sluit hier dan een pulse-lezer op aan om je energieverbruik te registreren. De pulse-uitgang wordt niet meer door de netbeheerder ondersteund, maar werkt vaak nog wel. Het dagelijks bijhouden van de meterstanden kan natuurlijk ook. Een niet-slimme meter heeft geen P1-poort.

Slim laden niet mogelijk

Met een niet-slimme digitale meter is slim laden van de elektrische auto niet mogelijk.

Wel terugleveren, maar geen dubbeltarief

De meeste niet-slimme digitale elektriciteitsmeters kunnen wel de teruglevering registreren, maar zijn niet in staat om dubbeltarief te registreren. Sinds 1 juli 2021 sturen netbeheerders namelijk geen tariefsignalen meer uit. Let op: in sommige gevallen registreert een niet-slimme digitale meter per fase, wat financieel nadelig is als de salderingsregeling verdwijnt. Het is dus verstandig om dit type meter te laten vervangen.

Niet-slimme digitale meter aanvragen

Als je nog geen geschikte meter voor teruglevering hebt, dan vraag je een niet-slimme digitale meter aan bij de netbeheerder.

Wat kan jouw niet-slimme digitale meter?

Wat is een analoge meter?

Analoge meters werd voor 2001 standaard door de netbeheerder gebruikt voor het registreren van het energieverbruik. Sommige van deze analoge meters hebben een draaischijf, waardoor ze soms ook de teruglevering kunnen verwerken. Slim laden en uitlezen op afstand is echter niet mogelijk met dit type meter.

Inzicht energieverbruik niet mogelijk

Als je zonnepanelen hebt, biedt deze meter geen inzicht in de teruglevering, omdat de analoge meter de teruglevering direct saldeert. Analoge meters zonder draaischijf of met een teruglooprem kunnen geen teruglevering verwerken en zijn daarom niet geschikt voor zonnepanelen. Ook voor de analoge meter geldt dat je zelf de meterstanden moet bijhouden om inzicht in het energieverbruik te krijgen.

Slim laden niet mogelijk met de analoge meter

Met een analoge meter is slim laden niet mogelijk.

Geen garantie op teruglevering

Een analoge draaischijfmeter (ook wel ferrarismeter genoemd) verwerkt de teruglevering door terug te draaien. Deze meters zijn echter niet ontworpen of getest voor het gebruik met zonnepanelen. Netbeheerders adviseren daarom om deze meter altijd te vervangen als je zonnepanelen hebt. Met een analoge draaischijfmeter heb je geen financiële voordelen en loop je het risico dat je teruglevering niet correct wordt verwerkt. Niet alle analoge meters hebben een draaischijf, en in sommige gevallen is de draaischijf voor teruglevering geblokkeerd.

Afgekeurde analoge meter

Als de analoge meter door de netbeheerder of door het RDI wordt afgekeurd, vervangt de netbeheerder deze binnen 2 jaar. Het afkeuren van een meter gebeurt op basis van steekproeven. Als hieruit blijkt dat een metertype teveel afwijkingen vertoont, dan wordt dit metertype afgekeurd. Ook als een meter sterk verouderd is, kan deze preventief worden afekeurd.

Is mijn analoge meter afgekeurd?

Analoge meter aanvragen

Analoge meters worden niet meer geplaatst en deze kun je dus ook niet meer aanvragen.