Aquathermie is het winnen van thermische energie uit water die vervolgens wordt gebruikt voor het warmen of verkoelen van onze gebouwen. Nederland wil deze vorm van energie vooral inzetten ter vervanging van aardgas. Door de aanwezigheid van veel oppervlaktewater heeft Nederland een enorm potentieel voor deze energievorm binnen de energietransitie.
Direct naar
Wat is aquathermie?
Aquathermie wordt gewonnen uit oppervlaktewater (TEO), afvalwater (TEA) of drinktwater (TED) met behulp van een warmtewisselaar en wordt ook wel waterthermie genoemd. Een energiecentrale onttrekt thermische energie aan de diepe waterlagen en transporteert deze via een warmtenet of koudenet naar de gebouwde omgeving. De op het netwerk aangesloten gebouwen gebruiken de thermische energie vervolgens voor het verwarmen of verkoelen van het pand via een warmtepomp. Een WKO-systeem (warmte-koude opslag) kan deze energie ook opslaan voor later gebruik. In de zomer gewonnen thermische energie wordt zo in de winter gebruikt als warmtebron.
Nederland onderzoekt op zo’n 90 locaties de mogelijkheden van de energiebron. Het Netwerk Aqua Thermie faciliteert het ophalen en delen van de ervaringen en lessen uit de praktijk.
aquathermie
Voordelen aquathermie
Duurzame warmte
Betrouwbare energiebron
Verbetert waterkwaliteit
Veel energiepotentie
Nadelen aquathermie
Vergunningen nodig
Variërende temperaturen
Tijdrovend proces
Invloed ecologie
Oppervlaktewater (TEO)
TEO betekent Thermische Energie uit Oppervlaktewater. Sloten, meren of rivieren dienen als energiebron voor het winnen van energie. Het Nederlandse oppervlaktewater heeft een geschatte energiepotentie van zo’n 150 petajoule, wat neerkomt op 4,3 miljard m3 gas of 41,6 miljard kWh aan stroom.
Afvalwater (TEA)
TEA betekent Thermische Energie uit Afvalwater, waarbij energie wordt gewonnen uit gezuiverd afvalwater van rioolwaterzuiveringsinstallaties (RWZI). Deze manier van warmtewinning levert in potentie 56 petajoule aan energie op, wat neerkomt op 1,6 miljard m3 gas of 15,6 miljard kWh stroom. Een andere benaming voor TEA is riothermie, waarbij warmte uit wegstromend douchewater of afwaswater de energiebron vormt.
Drinkwater (TED)
TED betekent Thermische Energie uit Drinkwater, waarbij tijdens de productie van drinkwater vrijgekomen thermische energie wordt benut. De hoeveelheid energie is echter zéér lokaal en beperkt, waardoor TED in Nederland weinig potentie heeft.
Aquathermie levert per 10 kuub water 1,2 m3 gas op
Aquathermie in beeld
Thermische energie uit water levert 55% van onze energiebehoefte
Veelgestelde vragen over aquathermie
Wat is aquathermie?
Aquathermie is een verzamelterm voor het winnen van thermische energie uit oppervlaktewater, afvalwater of drinkwater en wordt ook wel waterthermie genoemd. In potentie is het mogelijk om ruim 200 petajoule aan energie te winnen uit Nederlands oppervlaktewater. Dit staat gelijk aan zo’n 6 miljard kubieke meter aardgas en 57 miljard kilowattuur aan elektriciteit.
Gebruiken we in Nederland ook aquathermie?
Nederland gebruikt deze energiebron voornamelijk als proef in zo’n 90 projecten, zoals bijvoorbeeld in Helmond, waarin 6.500 woningen hun warmte krijgen uit oppervlaktewater.
Kan ik zelf energie opwekken met aquathermie?
Nee, voor het winnen van thermische energie uit water via deze methode zijn vergunningen nodig. Bovendien is het winnen van energie op deze manier erg duur. Je kunt wel hiervan gebruik maken als je woning is aangesloten op een warmtenet.
Waarom gebruiken we geen zeewater voor aquathermie?
Thermische energie winnen uit zeewater is zeker mogelijk, maar deze mogelijkheid is nog niet meegenomen in de potentieberekeningen in Nederland. Waterbeheerders hebben alleen de potentie van oppervlaktewater en afvalwater in kaart gebracht, aangezien het aanbod van zeewater in principe oneindig is. Enkele Scandinavische landen en Schotland passen al wel waterthermie met zeewater toe.