Aquathermie in opkomst

Uit onderzoek blijkt dat Aquathermie voor de helft kan voorzien in onze warmtevraag. Maar wat is aquathermie? Is dit dé oplossing voor 2050 waarin Nederland een warmtevoorziening moet hebben zonder CO2-uitstoot? Voor dit doel moeten ongeveer 8 miljoen huizen van het aardgas af en aquathermie kan de helft van deze warmtevraag voorzien. Aquathermie staat op de kaart en is opgenomen in de Regionale Energie Strategieën. In dit artikel lees je alles over Aquathermie.

Wat is aquathermie?

Aquathermie is de verzamelterm voor het verwarmen en koelen met water. Met aquathermie is het mogelijk koude en warmte te krijgen uit oppervlaktewater, afvalwater en drinkwater. Aquathermie is het duurzaam verwarmen en koelen van gebouwen. Het warme water is dus de warmtebron en een alternatief voor aardgas. De warmte uit het water wordt opgeslagen in de bodem en kan dan vervolgens met een warmtepomp verder worden verwarmd. Thermische energie uit water kan direct benut worden middels een warmtewisselaar.

Hoe werkt aquathermie?

Aquathermie werkt als een warmtewisselaar, maar dan met oppervlaktewater, afvalwater of drinkwater. Oppervlaktewater is tevens geschikt voor duurzame verkoeling van woning en gebouwen. Met een koudecentrale kan koude worden onttrokken aan diepe waterlagen van meren of plassen en via een koudenet aan de gebouwde omgeving worden gegeven. Koude kan ook uit grondwater worden gewonnen door middel van een WKO-systeem (warmte-koude-opslag in de bodem). Meestal wordt aquathermie gecombineerd met een WKO. In de zomer wordt warmte uit water gewonnen en opgeslagen in een WKO. Deze warmte wordt in de winter gebruikt voor verwarming van gebouwen.

Er zijn 3 soorten aquathermie

Voor aquathermie zijn er drie mogelijkheden. De thermische energie uit oppervlaktewater (TEO), uit afvalwater (TEA) en uit drinkwater (TED).

Thermische energie uit oppervlaktewater

TEO maakt gebruik van warmte uit oppervlaktewater, zoals een rivier of waterplas. Dat water wordt via een warmtenet naar woningen of gebouwen geleid. Daar kan het via een warmtewisselaar worden overgedragen voor direct gebruik of opslag in de bodem, in een WKO-systeem. Het afgekoelde water gaat weer terug naar het oppervlaktewater waaraan de warmte onttrokken is.

Thermische energie uit afvalwater

Bij TEA wordt de warmte ingezet die afkomstig is van het gezuiverde afvalwater afkomstig van rioolwaterzuiveringsinstallaties (RWZI). TEA is iets anders dan riothermie, waarbij warmte uit wegstromend douche- of afwaswater met een warmtewisselaar van de rioolleiding wordt overgezet naar het warmtenet voor hergebruik.

Thermische energie uit drinkwater

Bij TED wordt gebruik gemaakt van warmte en koude uit drinkwater. Vanuit de drinkwaterleiding kan warmte of koude via een dubbelwandige warmtewisselaar worden overgedragen voor direct gebruik of opslag in de bodem in een WKO-systeem. Het drinkwater stroomt vervolgens weer het drinkwaterleidingnet in.

Voordelen aquathermie

Aquathermie zorgt voor een duurzame warmtevoorziening. Aquathermie is een goed alternatief voor aardgas, want het is schoon en duurzaam. Water is een betrouwbare warmtebron, want de bronhouders (eigenaren) van oppervlaktewater, afvalwater en drinkwater zijn stabiel (overheden of semi-overheden). Daarnaast kan warmte onttrekken uit oppervlaktewater een positieve bijdrage leveren aan de waterkwaliteit/ecologie en hittestress in stedelijk gebied verminderen. Bovendien kan in bepaalde omstandigheden door de warmte-opname de oppervlaktewaterkwaliteit verbeteren of hittestress verminderen. Koeler water zorgt voor minder (blauw) algen groei, botulisme en meer zuurstof in het water. Aquathermie is ook zeer toepasbaar in Nederland met name bij nieuwbouw en in combinatie met warmtekoudeopslag.

Nadelen aquathermie

Er zijn verschillende partijen nodig bij de realisatie van aquathermie. Vaak zijn partijen nog aan het zoeken welke rol zij kunnen of willen innemen waardoor de realisatie erg lang kan duren. In drinkwatergebieden is warmte koude opslag (WKO) niet toegestaan omdat er voor WKO in de bodem moet worden geprikt. Daarnaast varieert de temperatuur van de onttrokken warmte over het jaar. Wanneer er een levering van te lage temperaturen is het elektriciteitsverbruik van warmtepompen hoog. Vaak voor de realisatie van aquathermie is een verzwaring van de hele wijk nodig.

Meer over aquathermie

Bron: Aquathermie, Hvc groep